Raad en daad: terugblik op de algemene beschouwingen van 7 november 2023

Vrijdag 17 november 2023

Op 7 november gaven de raadspartijen tijdens de zogeheten algemene beschouwingen hun kijk op de begroting 2024-2027. De onderwerpen die daarbij ter sprake kwamen:

• kwaliteit van leven
• landbouw, landschap en plattelandseconomie
• duurzaamheid en klimaatverandering
• wonen en leefomgeving
• bestuur en dienstverlening

Op 9 november volgde de reactie van het college van burgemeester en wethouders tijdens deel twee van de begrotingsvergadering. Een korte terugblik.

Algemene beschouwingen (7 november)

Kwaliteit van leven

EML maakt zich zorgen. Zelfs huishoudens met een middeninkomen raken in de problemen. Tegelijkertijd stijgen de tarieven voor jeugdhulp. En een buurtbemiddelaar is nodig om geschillen tussen bewoners op te lossen. Het CDA vindt dat voldoende aandacht moet blijven bestaan voor het verenigingsleven. De VVD merkt op dat het vermogen van veel huizenbezitters ’in de stenen’ zit. Maar die kun je niet eten. De vraag is: wat hebben ze dagelijks te besteden? PRO wil de gemeentelijke belastingen verlichten voor de lagere inkomens en ODE wijst op de slechte huisvesting voor asielzoekers met een verblijfsvergunning.

Landbouw, landschap en plattelandseconomie

EML merkt op dat veel ondernemers een betalingsregeling hebben met de Belastingdienst vanwege een ’coronaschuld’. Hoe kan het college hen helpen? Het CDA deelt die mening en is voorstander van innovatieve oplossingen en nieuw ondernemerschap. De VVD spreekt de hoop uit dat het landschapsfonds zorgt voor een goed beheer van de verschillende landschapselementen. PRO vraagt aandacht voor een compleet andere manier van kijken naar de natuur, namelijk: de natuur als rechtspersoon. ODE stelt dat de toename van woningbouw in het buitengebied de toekomst van vooral jonge boeren bedreigt.

Duurzaamheid en klimaatverandering

EML vindt dat zonneweides en windmolens niet in het landschap passen. Het CDA vraagt zich af of het waterprogramma voldoende oplossingen biedt voor de flinke wateroverlast in de kernen de afgelopen jaren. De VVD erkent de noodzaak om milieubewust te handelen op álle niveaus. Ook in het gemeentehuis. Door bijvoorbeeld recyclebare koffiebekers te gebruiken. PRO stelt dat de natuur zich niet kan verdedigen tegen bedreigingen zoals vervuiling en klimaatverandering. Daarom stelt deze raadspartij nogmaals dat de natuur de status moet krijgen van een rechtspersoon. ODE roept het college op om de natuur niet langer als toeristisch gebruiksvoorwerp te beschouwen.

Wonen en leefomgeving

EML pleit voor woningbouw binnen de dorpskernen. En voor de bouw van tijdelijke woningen. Ook moeten er meer betaalbare seniorenwoningen komen. Het CDA geeft aan dat de woningnood in het algemeen nog steeds extreem hoog is. Bij de VVD staan voldoende betaalbare woningen voor jongeren met stip op één. En op twee: geschikte woningen voor senioren. PRO denkt aan creatieve oplossingen zoals tiny houses en kangoeroe- en flexwoningen. ODE spoort het college aan om meer werk te maken van sociale huurwoningen, woningen voor een- of tweepersoonshuishoudens en tijdelijke woningen.

Bestuur en dienstverlening

EML stelt dat de dienstverlening is verbeterd. Toch wachten inwoners vaak nog te lang op een reactie van de gemeente. Het CDA ziet dat de gemeente zich door de komst van de nieuwe burgemeester meer naar buiten opstelt. Voor de VVD kan de manier waarop de raadsleden met elkaar omgaan en debatteren nog een stap vooruit maken. PRO is voor een sterkere vorm van burgerparticipatie. ODE voegt daaraan toe dat de gemeente beslissingen met een menselijk oog moet nemen en niet alles moet afmeten aan regeltjes.

Reactie college (9 november)

Een selectie uit de bijdragen van de wethouders tijdens de vervolgvergadering.

Wethouder Gerritsen geeft aan dat de gemeente ambitieuze plannen heeft, ondanks een oplopend begrotingstekort van € 4 miljoen de komende jaren. Er vinden investeringen plaats voor de gemeentelijke organisatie en op de gebieden veiligheid en duurzaamheid. € 10 miljoen is bestemd voor onderwijshuisvesting, meer dan € 10 miljoen voor de leefomgeving (wegen en rioleringen) en € 6 miljoen voor nieuwe gebiedsontwikkelingen.

Wethouder Custers geeft aan dat er al veel wordt gedaan om tot passende en betaalbare woningen te komen voor asielzoekers met een verblijfsvergunning en andere mensen die urgent huisvesting nodig hebben. Er is een plan gemaakt om voor 2030 duizend nieuwe woningen te bouwen.

Wethouder Piatek gaat in op kwaliteit van leven, ook voor mensen die te maken hebben met armoede, eenzaamheid of fysieke problemen. Aandacht is er evengoed voor jeugdhulp, een gezond verenigingsleven en voldoende sportaccommodaties. Ook voor de populaire sport padel.

Wethouder Weling merkt op dat er te weinig onderling begrip is. Bijvoorbeeld als iemand zijn auto te dicht bij andermans woning parkeert of als er een ov-bus door de straat rijdt. Dan wordt meteen contact opgenomen met de gemeente. Dat kan beter. Verder zijn er voldoende parkeerplaatsen in Eijsden, maar die worden niet effectief gebruikt. Hij hoopt dat er eind november overeenstemming is over het voorgestelde parkeerbeleid.

Wethouder Jacobs richt zich op een evenwichtige balans tussen recreatie en leefbaarheid. Waarbij hij opmerkt dat toeristische overlast een relatief begrip is. Mede omdat twee derde van de inwoners van Eijsden-Margraten er zelf opuit trekt in het weekend. De spreiding van fietsroutes kan een oplossing zijn om te veel drukte tegen te gaan.

Burgemeester Krijnen deelt mee dat hij onder meer toetreedt tot de stuurgroep Openbaar Bestuur om ook op provinciaal niveau mee te denken over goed bestuur en integriteit. Dat komt de relatie met de inwoners van de gemeente Eijsden-Margraten alleen maar ten goede. Daar past ook het gedane excuus bij aan de inwoners van Rijckholt. Die werden niet tijdig en onvoldoende geïnformeerd over de komst van een Domus van het Leger des Heils.

Stemmingsronde

De raadspartijen zijn het unaniem eens met de voorgestelde begroting 2024-2027. Daarnaast werden de volgende amendementen en moties aangenomen.

Amendementen

1. Amendement PRO: wijziging tekst strategische grondaankopen;
2. Amendement EML: toename van het onderhoud aan goten;
3. Amendement ODE: schrappen haalbaarheidsonderzoek brug A2 en Voerdalroute.

Moties

1. Motie PRO: onderzoek naar lastenverlichting lage inkomens door de kwijtscheldingsnorm te verhogen;
2. Motie PRO: onderzoek naar de juridische en praktische haalbaarheid rond de toekenning van een rechtspersoonlijkheid aan de natuur;
3. Motie PRO: een opstartbedrag van € 10.000,- per kern voor een participatieplan per kern;
4. Motie EML: de haalbaarheid onderzoeken van woonmogelijkheden in het voormalige gemeenschapshuis van Sint Geertruid;
5. Motie EML: onderzoek naar de mogelijkheden van flexwonen op het eigen erf;
6. Motie ODE: herijken reglement van orde van de raad;
7. Motie CDA: de vindbaarheid vergroten van beleidsstukken en subsidieverordeningen op de gemeentelijke website;
8. Motie CDA: via gerichte woonruimtebemiddeling de doorstroming bevorderen binnen kernen en dorpen;
9. Motie CDA: basisscholen stimuleren om (lokaal) fruit te verstrekken;
10. Motie CDA: onderzoeken welke isolatiemogelijkheden niet in strijd zijn met de Wet natuurbescherming;
11. Motie CDA: actief op zoek gaan naar locaties om de woningnood tegen te gaan;
12. Motie CDA: locaties in elke kern onderzoeken om de woonzorgopgave te realiseren;
13. Motie VVD: een plan opstellen om van de hele kern Margraten een 30 kilometerzone te maken en dit plan uitrollen naar de overige kernen.