Burgerbegroting

Algemeen

De gemeente Eijsden-Margraten start een proef met een burgerbegroting. Dit betekent dat inwoners zelf plannen kunnen indienen én uitvoeren om hun omgeving beter te maken. Het proces bestaat uit vier rondes.

1. Indieningsronde: Inwoners dienen hun idee in.

2. Adviesronde: De gemeente geeft advies om het plan duidelijker of beter te maken. Daarna beslist de gemeente of het plan haalbaar is.

3. Stemmingsronde: Andere inwoners stemmen op de beste plannen en hoe het budget wordt verdeeld.

4. Uitvoeringsronde: De plannen met de meeste stemmen worden uitgevoerd.

Het college van burgemeester en wethouders bepaalt wanneer elke ronde begint en eindigt.Thema’s De thema’s van deze burgerbegroting zijn gekozen op basis van de Strategische Koers 2050:

• Gemeenschappen en gemeenschapszin - elkaar ontmoeten (pijler 10)
• Aantrekkelijke leefomgeving (pijler 4)

Mocht de pilot burgerbegroting een vervolg krijgen, dan kan de gemeente eerst inwoners vragen om mee te denken over de thema’s. Dat lukt bij deze editie niet, omdat het verzoek vanuit de gemeenteraad was om dit initiatief te versnellen.

Budget

Er is in totaal € 50.000 beschikbaar voor alle plannen samen.

Planning

• 27 mei 2025: Het college besluit dat er een burgerbegroting komt.
• juli 2025: De campagne om plannen in te dienen start.
• 15 augustus t/m 15 september 2025: Inwoners kunnen hun idee indienen.
• 16 september t/m 16 oktober 2025: De gemeente beoordeelt de plannen en geeft advies.
• november 2025: Er is een bijeenkomst met stemronde.
• uiterlijk 1 december 2025: Het college bepaalt welke plannen geld krijgen.
• vanaf december 2025: De uitvoering van de gekozen plannen start.
• 1 december 2026: Alle plannen moeten klaar zijn. Daarna wordt de proef geëvalueerd.

1. Een project kan zowel door een (volwassen) natuurlijke als een rechtspersoon worden ingediend. In het geval van een rechtspersoon moet het project passen binnen de doelstelling hiervan. Personen of organisaties kunnen door het college uitgesloten worden van deelname, bijvoorbeeld op basis van negatieve ervaringen in het verleden.

2. Een persoon of organisatie mag per editie maximaal 3 projecten indienen.

3. Een project kan alleen worden ingediend met behulp van een vast projectformulier.

4. Op het projectformulier dient de initiatiefnemer in ieder geval de volgende informatie te geven:
a. Volledige contactgegevens van de initiatiefnemer en een geldig bankrekeningnummer op naam van de initiatiefnemer;
b. Vermelding van het thema waarvoor dit project wordt ingediend, inclusief onderbouwing van de wijze waarop het project hieraan bijdraagt;
c. Beschrijving van hoe het project wordt uitgevoerd met een plan van aanpak, planning en begroting, alsmede wie de contactpersoon is als dat niet initiatiefnemer zelf is.
d. Bij een project in de fysieke ruimte met duidelijke impact op omwonenden en/of gebruikers dient de initiatiefnemer een draagvlakverkenning aan te leveren waaruit blijkt hoe de direct omwonenden tegenover het project staan;
e. Begroting, met inachtneming van de volgende punten:
- alle kosten dienen afzonderlijk en (indien van toepassing) inclusief btw te worden opgenomen;
- kosten voor vrijwilligers bedragen maximaal de door de Belastingdienst hiervoor gehanteerde maximumbedragen per uur;
-   Initiatiefnemers kunnen zichzelf niet tegen betaling van een commercieel tarief voor de realisatie van hun project inzetten;
- indien sprake is van beheer en onderhoud, dan dienen de kosten hiervoor ook begroot te worden, ook voor de jaren na het project;
- voor ieder project dient een post onvoorzien van 10% te worden opgenomen. Deze post wordt pas uitgekeerd als hierop daadwerkelijk een beroep gedaan moet worden tijdens de uitvoering.

5. Een project voor de burgerbegroting wordt pas in behandeling genomen als het voldoet aan de volgende eisen:
a. Het project past binnen één van de thema’s;
b. Het project komt ten goede aan de inwoners van Eijsden-Margraten;
c. Het project vindt plaats binnen de gemeentegrenzen van Eijsden-Margraten en past binnen de bevoegdheden en het beleid van de gemeente Eijsden-Margraten;
d. Het project vindt plaats in de openbare ruimte of op privéterrein met een openbaar karakter, met schriftelijke toestemming van de eigenaar (tenzij de initiatiefnemer zelf de eigenaar is). Bij het ontbreken van deze toestemming kan het projectvoorstel niet in behandeling genomen worden;
e. Het project is voor iedereen vrij toegankelijk. In het geval van projecten voor een kleine en/of besloten groep dient deze uitzondering naar het oordeel van het college overtuigend gemotiveerd te worden;
f. Het project betreft een nieuwe activiteit of extra aanbod met meerwaarde voor inwoners en heeft een eenmalig karakter;
g. Het benodigde projectbudget mag maximaal 50% van het betreffende themabudget bedragen, tot een maximum van 15.000 euro;
h. Het project heeft een realisatieperiode die niet langer duurt dan 12 maanden vanaf de datum van toekenning van de financiële bijdrage uit het budget Burgerbegroting.
i. Het project bevat minimaal een beschrijving van hoe het initiatief bijdraagt aan een van de burgerbegroting-thema’s, een plan van aanpak, planning en begroting.

6. Initiatiefnemers kunnen op hun verzoek advies krijgen om hun projectvoorstellen te verbeteren.

Een projectvoorstel wordt geweigerd als sprake is van een of meer van de volgende punten:

a. Het project voldoet niet aan een of meerdere criteria, zoals gesteld in de regels onder 5 (criteria);
b. Het projectformulier is onvolledig ingevuld en ook na tweemaal een verzoek tot completering niet voldoende aangevuld binnen de gestelde termijn;
c. Initiatiefnemer heeft geen/onvoldoende invulling gegeven aan de adviezen zoals bedoeld in de regels onder 6;
d. Het project of de projectdoelstellingen zijn in strijd met het algemeen belang of de openbare orde;
e. Het project levert schade op aan de openbare ruimte en/of levert gevaar op voor het veilig en doelmatig gebruik daarvan;
f. Uit de draagvlakverkenning is al vooraf duidelijk dat zodanige weerstand tegen het project te verwachten valt dat realisatie binnen 12 maanden niet reëel is;
g. Het project heeft een overwegend commercieel, politiek en/of religieus karakter;
h. Het project bedoeld lijkt te zijn voor realiseren van omzet van (de onderneming van) initiatiefnemer;
i. Het project betreft aanpassing van een gedeelte van de openbare ruimte die al in de meerjarenplanning is opgenomen;
j. Het project wordt al op een andere wijze door de gemeente Eijsden-Margraten bekostigd of gefinancierd;
k. Het project is ingediend door één of meerdere college-, raads- of burgerleden;
l. Het project heeft fondsenwerving en/of acquisitie tot doel.

Aan het einde van de adviesronde wordt de lijst met projecten die uitvoerbaar zijn gepubliceerd op de website van de gemeente. Initiatiefnemers worden per mail geïnformeerd. Wanneer is een plan uitvoerbaar? Een plan is uitvoerbaar als het aan alle voorwaarden voldoet (zie hierboven) en er geen sprake is van één of meer weigeringsgronden.

1. Tijdens een bijeenkomst mogen inwoners stemmen op de plannen. Iedere aanwezige mag één stem uitbrengen. Als het geld voor een thema opraakt, bepaalt de stemming welke plannen doorgaan.

2. De plannen met de meeste stemmen gaan door, voor zover het maximum bedrag dat toelaat. Een plan met minder stemmen kan tóch worden gekozen als er voor een duurder plan geen geld meer over is.

3. Zijn er twee (of meer) plannen met evenveel stemmen, en is er maar genoeg geld voor één? Dan kiezen de aanwezigen één deelnemer uit de zaal die met een dobbelsteen bepaalt welk plan doorgaat.

4. De gemeente kiest voor een fysieke bijeenkomst. Dit omdat tijdens een fysieke bijeenkomst een proces van consensusvorming gevolgd kan worden.

5. Is er na de stemming nog geld over? Dan bewaart de gemeente dit geld voor een eventuele volgende ronde van de burgerbegroting.

6. Heeft een plan te weinig stemmen gekregen? Deze worden actief gewezen op de mogelijkheid om een aanvraag te doen voor het Leefbaarheidsfonds van de provincie Limburg.

1. Tijdens de opstart wordt per gekozen project een ambtelijk verantwoordelijke aangesteld, de financieringswijze bepaald en het uitbetalingsproces opgestart. De opstart wordt binnen 3 maanden gerealiseerd. De opstart telt mee in de 12 maanden realisatie per project.

2. Uitgangspunt is dat initiatiefnemer zelf zorgt voor uitvoering van het project. In voorkomende gevallen kan er voor gekozen worden om het project te laten uitvoeren door de gemeente Eijsden-Margraten of een derde.

3. Indien een project wordt uitgevoerd door de initiatiefnemer, dan krijgt deze het hiervoor benodigde budget toegekend op basis van een gespecificeerde factuur. Het toe te kennen budget is inclusief eventueel verschuldigde btw.

4. Natuurlijke personen kunnen per editie van de burgerbegroting maximaal € 5.000 euro budget ontvangen, al dan niet gespreid over meerdere projecten. Mocht dit niet toereikend zijn, dan dient voor een andere financieringswijze van de uitvoering gekozen te worden.

5. Rechtspersonen kunnen per editie van de burgerbegroting maximaal € 15.000 euro budget ontvangen, al dan niet gespreid over meerdere projecten. Mocht dit niet toereikend zijn, dan dient voor een andere financieringswijze van de uitvoering gekozen te worden.

6. De initiatiefnemer informeert de gemeente gevraagd en ongevraagd over de voortgang van het project. Majeure afwijkingen dienen vooraf ter instemming te worden voorgelegd.

7. De initiatiefnemer zorgt na realisatie van het project voor een deugdelijke verantwoording middels een gespecificeerd overzicht. Middelen die niet besteed of die niet aantoonbaar rechtmatig zijn besteed, kunnen worden teruggevorderd.