Meer woningen nodig voor statushouders

Nederland staat voor een grote opgave in de opvang van mensen die gevlucht zijn voor oorlog en geweld in een ander land. Dat zijn statushouders, asielzoekers en Oekraïners. Elke gemeente in Nederland moet woonruimte bieden aan deze mensen, naast de woonruimte die er voor andere inwoners is of gecreëerd wordt. Gemeente Eijsden-Margraten doet haar best om iedereen een thuis te bieden. Hieronder vertellen wij u meer over wat de gemeente doet voor de opvang van statushouders. De komende weken leest u meer over de woningopgave voor Oekraïners, asielzoekers en natuurlijk ook onze eigen inwoners.  

Wat zijn statushouders?

Een statushouder is iemand die een verblijfsvergunning heeft gekregen en dus in Nederland mag blijven. Statushouders worden ook wel vergunninghouders genoemd. Statushouders zijn burgers en hebben dezelfde rechten en plichten als iedereen met een Nederlands paspoort. Vaak zijn het mensen die uit oorlogsgebieden komen en in ons land asiel aanvragen. Bij aankomst in Europa moeten ze bewijzen dat ze op de vlucht zijn en dat terug gaan niet veilig is. Na de asielaanvraag start een onderzoek om te bepalen of iemand een verblijfsvergunning kan krijgen. Dit is de asielprocedure.

Waarom moet de gemeente statushouders huisvesten?

De Rijksoverheid bepaalt hoeveel statushouders gemeenten een plaats moeten geven om te wonen. Dit aantal staat in de taakstelling voor huisvesting statushouders. Het aantal hangt af van het aantal inwoners van een gemeente. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) wijst deze statushouders toe aan gemeenten.

Hoeveel statushouders moeten in Nederland gehuisvest worden?

In de asielzoekerscentra (azc’s) in Nederland verblijven ongeveer 14.000 statushouders. Dat is heel veel. De azc’s zijn hier niet voor bedoeld. Azc’s zijn voor mensen die nog in de asielprocedure zitten. Door de woningcrisis lukt het gemeenten niet om statushouders snel aan een woning te helpen. Hierdoor blijven ze in de azc’s en raken deze overvol.

Hoeveel statushouders moet de gemeente een woning bieden?

In 2023 moest gemeente Eijsden-Margraten 57 statushouders een woning bieden. In de eerste helft van 2024 moet er voor 28 statushouders een woning zijn. De taakstelling voor de tweede helft van dit jaar wordt in mei bekend gemaakt. We verwachten dat dit ongeveer gelijk is aan die van de eerste helft van dit jaar.

Op de website van Provincie Limburg staat de Monitor Asielopgave Limburg. In deze monitor vindt u actuele cijfers van de Limburgse asielopgave en de gerealiseerde cijfers voor drie doelgroepen: asielzoekers, statushouders en Oekraïense vluchtelingen. 

Hoe regelt de gemeente de huisvesting?

De gemeente heeft met woningcorporaties afspraken gemaakt over het beschikbaar stellen van sociale huurwoningen voor statushouders. Helaas is het aanbod van dit soort woningen in Eijsden-Margraten niet groot. Er zijn niet genoeg woningen om de taakstelling te halen. Er zullen dus extra woningen gebouwd moeten worden. Dit kunnen ook tijdelijke woningen zijn. Een statushouder is verplicht het aanbod van een woning van een gemeente te accepteren.

Wat doet het COA?

Het COA is verantwoordelijk voor de azc’s, Om de noodzakelijke doorstroming te realiseren heeft de Nederlandse overheid opdracht gegeven aan het COA om statushouders zo snel mogelijk in kleine groepen te plaatsen in hotels. Hierdoor kan iedere gemeente, ook Eijsden-Margraten, op korte termijn te maken krijgen met tijdelijke noodopvang voor statushouders in hotels. Dit kan het COA regelen zonder toestemming van de gemeente.

Wat kunt u doen?

Omdat er in onze gemeente maar een beperkt aantal sociale huurwoningen van de corporatie beschikbaar is, wil de gemeente ook kijken naar de particuliere verhuurmarkt. Wij zijn op zoek naar betaalbare zelfstandige woonruimte die beschikbaar is voor meerjarige bewoning. Heeft u woonruimte beschikbaar of heeft u een idee over waar woonruimte voor statushouders gemaakt kan worden? Geef dit door via vluchtelingen@eijsden-margraten.nl

Welke rol heeft de provincie in het huisvesten van de statushouders?

Provincie Limburg ziet er op toe of gemeenten de taakstelling halen. Als dat (herhaaldelijk) niet lukt kan de provincie optreden en uiteindelijk dwingend oplossingen opleggen aan de gemeente.

Hoe worden statushouders begeleid?

Statushouders die in Eijsden-Margraten wonen krijgen begeleiding van medewerkers van de gemeente en Vluchtelingenwerk Nederland. De begeleiding is erop gericht dat zij een leven kunnen opbouwen in ons land.  

Statushouders zijn verplicht om een inburgeringscursus te doen. Daar leren ze over de Nederlandse taal, regels en gewoonten. Ook worden zij begeleid in hun zoektocht naar werk. Zolang statushouders geen werk hebben of niet genoeg verdienen, ontvangen zij een uitkering.