Omgevingsplan
Het omgevingsplan komt in de plaats van de bestemmingsplannen en een aantal gemeentelijke verordeningen, maar is veel breder dan dat. Het omgevingsplan bevat alle regels voor de fysieke leefomgeving op lokaal niveau. De fysieke leefomgeving gaat over alles wat u ziet, voelt en ruikt. Bijvoorbeeld gebouwen, grond, woningen, milieu, wegen, natuur en water. De gemeenteraad stelt één omgevingsplan voor de gehele gemeente vast.
Vóór de komst van de Omgevingswet stonden de regels voor de fysieke leefomgeving op veel verschillende plekken: in bestemmingsplannen, gemeentelijke verordeningen en in regels van het Rijk. Door de regels bij elkaar te brengen in één omgevingsplan zijn deze beter vindbaar. Ook is er meer samenhang binnen de regels. Zo kunt u sneller en makkelijker zien welke regels er gelden op een bepaalde plek in Eijsden-Margraten. Ook nieuwe onderwerpen, zoals klimaatadaptatie, bodem, energie en duurzaamheid komen terug in het omgevingsplan.
Alle gemeenten moeten met de komst van de Omgevingswet een omgevingsvisie opstellen. In deze omgevingsvisie zegt de gemeente Eijsden-Margraten hoe zij het leefgebied wil ontwikkelen en beschermen. Die keuzes werkt zij uit in regels en deze komen in het omgevingsplan. In het omgevingsplan staan dus de gemeentelijke regels voor activiteiten die gevolgen kunnen hebben voor de fysieke leefomgeving. Zoals het bouwen van een woonwijk, waardoor de ruimtelijke inrichting van een gebied verandert. Of het kappen van beschermde bomen, waardoor de omgeving groener of minder groen wordt. De gemeente bepaalt voor ieder gebied welke activiteiten wel of niet zijn toegestaan. Daarbij geeft de gemeente ook aan welke regels bij deze activiteiten gelden. Voor bouwactiviteiten kan de gemeente bijvoorbeeld regels stellen voor de bouwhoogte, het uiterlijk en het gebruik van de bouwwerken. De gemeente zorgt dat wonen, werken, recreatie en natuur in Eijsden-Margraten in balans zijn. Alle regels in het omgevingsplan samen leiden tot een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.
De gemeente kan op de volgende manieren regels opnemen in het omgevingsplan:
- Geen regels: activiteiten zijn daarmee niet expliciet verboden, dus toegestaan.
- Algemene regels: een activiteit is toegestaan onder duidelijke voorwaarden.
- Vergunningplicht: een activiteit is alléén toegestaan met een vergunning.
- Verbod: activiteiten die niet zijn toegestaan.
Bij het opstellen van het omgevingsplan en bijbehorende regels moet de gemeente rekening houden met de uitgangspunten van de Omgevingswet.
Op 1 januari 2024 heeft Eijsden-Margraten een tijdelijk omgevingsplan. Tot 1 januari 2032 heeft de gemeente de tijd om dit tijdelijk omgevingsplan, stapsgewijs, om te zetten naar een definitief omgevingsplan. Al deze handelingen kunnen worden samengevat in drie stappen.
Stap 1: Bestaande regels in het tijdelijk omgevingsplan
Het tijdelijk omgevingsplan gaat direct in bij invoering van de Omgevingswet. Regels uit verschillende bronnen zijn samengevoegd tot één tijdelijk plan. Het gaat om:
- ruimtelijke regels die voortkomen uit de Wet ruimtelijke ordening (Wro), zoals regels uit bestemmingsplannen, beheersverordeningen, inpassingsplannen, wijzigings- en uitwerkingsplannen;
- regels uit een aantal gemeentelijke verordeningen, zoals erfgoed, geur en afvoer van regen- en grondwater;
- rijksregels die worden overgebracht naar gemeenten. Deze regels worden ook wel de bruidsschat genoemd en zijn met name milieu- en bouwregels.
Stap 2: Regels uit het tijdelijke deel overzetten naar het nieuwe deel
Bij stap 2 start de gemeente met het nieuwe deel van het omgevingsplan. Dit is de basis voor het uiteindelijke, definitieve omgevingsplan. In het nieuwe deel komen de regels uit het tijdelijke plan. Onder 'stap 1' kunt u (terug)lezen welke regels dat zijn. Deze regels moeten vaak wel worden aangepast. Bij het omzetten van de regels moet de gemeente namelijk voldoen aan de nieuwe voorwaarden uit de Omgevingswet.
Stap 3: Nieuwe regels in het nieuwe deel
De gemeente kan ook nieuwe regels opstellen en nieuw beleid vastleggen die niet in het tijdelijk deel staan. De gemeente zet deze in het nieuwe deel van het omgevingsplan. Het omzetten van regels van het vroegere bestemmingsplan naar het nieuwe omgevingsplan en het opstellen van nieuwe regels kunnen tegelijkertijd plaatsvinden. Stap 2 en 3 lopen in de praktijk dus door elkaar.
Niet in één keer af
Het is vrijwel onmogelijk om in één keer een allesomvattend omgevingsplan op te stellen voor de hele gemeente. In de praktijk is er steeds sprake van een gedeeltelijke wijziging van het tijdelijk omgevingsplan. Dat kan per gebied of per thema. Hiermee ontstaat er uiteindelijk een definitief omgevingsplan.