In voorraad: vooruitblik op de raadsvergadering van 16 december

Koersnota sociaal ontwikkelbedrijf Maastricht-Heuvelland

De koersnota is het uitgangspunt voor de verdere uitwerking en besluitvorming rond een nieuw sociaal ontwikkelbedrijf. Dat zorgt ervoor dat mensen met een arbeidsbeperking duurzaam worden ondersteund en begeleid. Omdat de weg naar werk en deelname aan de samenleving voor hen niet vanzelfsprekend is. Binnen de regio Maastricht-Heuvelland werken zes gemeenten samen om die weg gemakkelijker begaanbaar te maken: Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem, Maastricht, Meerssen, Vaals en Valkenburg aan de Geul.

Annex, MTB en Podium24 samengevoegd

Sociale Zaken Maastricht-Heuvelland (SZMH) en Sociale Zaken Eijsden-Margraten (SEM) geven mede richting aan het ontwikkelbedrijf. Dat doen ze door de instroom van inwoners naar het ontwikkelbedrijf te bevorderen. De deelname van onderwijsinstellingen en werkgevers is ook belangrijk. Zij bieden opleidingskansen en creëren werkplekken. Daardoor leveren ze een directe bijdrage aan het doel van het ontwikkelbedrijf. De partners die het ontwikkelbedrijf concreet uitvoeren, zijn Annex, MTB en Podium24. Zij zijn samengevoegd. Annex onderzoekt vooral wat mensen nodig hebben om werk te kunnen vinden en begeleidt hen daarbij. MTB biedt werk- en leertrajecten aan. En Podium24 verbindt werkzoekenden met werkgevers in de regio. Hierdoor komen onderzoek, ontwikkeling, scholing, plaatsing en nazorg samen binnen het ontwikkelbedrijf.

Drie speerpunten

Het ontwikkelbedrijf richt zich sterker dan nu het geval is op de volgende drie speerpunten:

• Een mensgerichtere benadering. Dit betekent dat er extra aandacht is voor de persoonlijke omstandigheden van mensen met een arbeidsbeperking. Zodat hun kansen op het vinden van werk en deelname aan de samenleving toenemen.
• Annex, MTB en Podium24 werken als een vaste drie-eenheid in het ontwikkelbedrijf. Daardoor hoeven werkzoekenden minder vaak van organisatie te wisselen. Ze hebben straks één aanspreekpunt, waardoor de dienstverlening sneller en efficiënter verloopt.
• Het ontwikkelbedrijf gaat werkgevers actiever ondersteunen. Hoewel veel bedrijven een gebrek aan medewerkers hebben, zijn er nog voldoende mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt die graag willen werken. Daarom zorgt het ontwikkelbedrijf in samenwerking met werkgevers voor nieuwe en passende leerwerkplekken voor deze doelgroep.

Definitieve invulling

Ook meerdere adviesorganen hebben inmiddels hun advies ingediend over het nieuw te vormen ontwikkelbedrijf, dat per 1 januari 2027 van start zou kunnen gaan. Nadat de koersnota is vastgesteld in alle colleges van de zes Heuvellandgemeenten is het nu aan de verschillende gemeenteraden om hun mening te geven. Als ze instemmen met de koersnota kan een definitieve invulling worden gegeven aan de verdere uitbouw van het ontwikkelbedrijf. Dit met de vermelding dat die definitieve invulling geen deel uitmaakt van de koersnota.

Meerjarenplan Bibliotheekwerk Heuvelland 2026-2031

Met dit raadsvoorstel wordt de gemeenteraad gevraagd het meerjarenplan te beoordelen voor de versterking van het regionale en lokale bibliotheekwerk. Dit op basis van de aangepaste Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (WSOB) die medio 2026 in werking treedt. In die wet is de zorgplicht voor gemeenten vastgelegd om te voorzien in een toegankelijke en volwaardige bibliotheekvoorziening.

Partnergemeenten

De drie partnergemeenten Eijsden-Margraten, Vaals en Valkenburg aan de Geul hebben het meerjarenplan opgesteld in samenwerking met Stichting Heuvellandbibliotheken (SHB). De gemeenten bepalen de beleidsdoelen en stellen het budget beschikbaar. SHB zorgt voor de uitvoering van het beleid en legt daarover verantwoording af. Verder zijn er vaste overleggen op ambtelijk en bestuurlijk niveau. Tijdens deze overleggen bespreken de gemeenten en SHB de voortgang, mogelijke afwijkingen en eventuele nieuwe ontwikkelingen. De provincie houdt toezicht op de uitvoering van het meerjarenplan.

Culturele en maatschappelijke functie

De openbare bibliotheek van Eijsden naast het Ursulinenklooster heeft een belangrijke culturele en maatschappelijke functie. Inwoners komen er niet alleen om onder andere hun taalvaardigheid te vergroten en wegwijs te raken in de online wereld. Het is tegelijkertijd een laagdrempelige locatie waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en daardoor actief deel uitmaken van de samenleving. Dit neemt niet weg dat de bibliotheek op dit ogenblik tijdelijk is gehuisvest in de Breusterstraat. In het meerjarenplan is sprake van een zoektocht naar een nieuwe en duurzame locatie die voldoet aan de meest recente bibliotheeknormen én die volledig is afgestemd op de woningbouwopgave van Eijsden.

Toekomstbestendig karakter

Zoals de naam al aangeeft, is het meerjarenplan bedoeld om het bibliotheekwerk in het Heuvelland een toekomstbestendig karakter te geven. Het plan bestaat zoals hierboven vermeld uit een regionaal en een lokaal deel. Binnen dat laatste deel kan de gemeente Eijsden-Margraten haar eigen behoeften, voorkeuren en accenten aanbrengen. Zodat de bibliotheek herkenbaar en dicht bij de inwoners blijft.

Alternatieven voor buurtschappen

In het meerjarenplan is opgenomen dat er minstens één volwaardige bibliotheekvestiging moet zijn per 13.000 inwoners. Eijsden-Margraten, Vaals en Valkenburg aan de Geul voldoen in 2025 aan deze norm. De meeste inwoners wonen op minder dan drie kilometer afstand van een vestiging. Enkele buurtschappen in Eijsden vormen een uitzondering op de regel. Daarom zijn er alternatieven bedacht. Zij kunnen onder meer gebruikmaken van de Bibliotheek op School (dBos), een rondreizende bibliotheekdienst en online dienstverlening.

Minimaal dertig uur per week geopend

Daarnaast moet elke bibliotheekvestiging minimaal dertig uur per week haar deuren openen en dan werken er professionele medewerkers. In 2025 voldoet geen van de drie gemeenten volledig aan deze norm. In het meerjarenplan is vastgelegd dat dit over vier jaar wel het geval moet zijn.